DIY draadloos, deel 2: Zenders en accu’s

Draadloze techniek is een van de meest mysterieuze en verkeerd begrepen onderdelen van de audio, maar het kiezen en installeren van nieuwe draadloze microfoons voor een kleine school, kerk of theater is iets wat je waarschijnlijk zelf wel kunt.  In de eerste aflevering van DHZ draadloos bespraken we het kiezen van een frequentiegebied.  In dit artikel hebben we het over zenders en accu’s.

Bodypack-zenders hebben vaak een drieledige functie.  Ze kunnen worden gedragen door presentatoren bij een directievergadering van een school of trainingssessies voor personeel, door student-acteurs in een toneelstuk of door gitaristen bij een talentenjacht.  Zo’n veelheid aan bronnen vraagt om een veelheid aan ingangsapparaten.  Zorg dat de bodypack-zender van je keuze een ingangsbus heeft, en geen vast verbonden microfoon- of gitaarkabel.  Zo kun je voor verschillende scenario’s verschillende microfoons gebruiken; je kunt een microfoon of kabel bij storing ook gewoon vervangen en hoeft niet de hele zender voor reparatie op te sturen.  Er moet een keur aan lavalier-microfoons voor presentatoren, headset- microfoons voor acteurs, en instrumentenmicrofoons en gitaarkabels voor musici beschikbaar zijn, zodat je de opties kunt kiezen die jij nodig hebt. 

Handheld zenders kunnen door een zanger of presentator worden vastgehouden, maar worden vaak op de zwanenhals op een podium of lessenaar geplaatst, om te voorkomen dat sprekers struikelen over kabels op de vloer.  Draadloze handheld microfoons zijn ook ideaal voor het beantwoorden van vragen op een bijeenkomst of townhall. Daar kunnen enkele assistenten met microfoons door het gangpad lopen, zodat mensen in het publiek hun stoel niet hoeven te verlaten om voor iedereen verstaanbaar hun vraag te stellen.

Twee risico’s bij het gebruik van draadloze microfoons (en hoe je ze omzeilt)

Hoe goed we ons ook voorbereiden op een toneelstuk of evenement, AV-technici hebben één gedachte gemeen: Wat nu als het geluid midden in de voorstelling uitvalt?Dat kan met een draadloze microfoon om een aantal redenen gebeuren.  De meest voorkomende reden is dat de batterij leegraakt.  Vaak doen gebruikers uit voorzorg voor ieder evenement nieuwe batterijen in de zender.  Om geen half gebruikte batterijen te verspillen die nog prima in orde zijn, kun je ze in een bak met het opschrift ‘repetitiebatterijen’ of iets dergelijks doen en voor niet-kritieke situaties gebruiken.  Met de oplaadbare accu van Shure kan het systeem op de zender en/of ontvanger de resterende bedrijfstijd in uren en minuten aangeven, zodat je nooit hoeft te gokken of je genoeg lading over hebt om een bijeenkomst of evenement door te komen.  Accurate accumeting helpt je ook om elk beetje energie uit je accu’s te halen voordat je ze opnieuw oplaadt.

Een tweede reden voor uitval van draadloze microfoons zijn gewoon fouten van de gebruiker.  Draadloze zenders worden vaak bediend door beginnende gebruikers die denken: ‘Waar is dit knopje voor?’  Ze zetten misschien onbedoeld de voeding van de zender uit of veranderen ongemerkt de frequentie (en jij hebt geen tijd om het te verhelpen).  De knoppen van sommige zenders kunnen elektronisch vergrendeld worden, zodat de voeding niet kan worden afgezet of de frequentie gewijzigd door onbevoegde gebruikers.  Dit kan je vanzelfsprekend veel meer gemoedsrust geven.

De voordelen van oplaadbare accu’s voor draadloze microfoons 

Iedereen die al een tijdje draadloze microfoons gebruikt, is eraan gewend

dat hij week in, week uit geld uitgeeft aan alkalinebatterijen en zich schuldig voelt omdat hij stapels lege (of zelfs gedeeltelijk gebruikte) batterijen weggooit.Gelukkig zijn setjes lithium-ion-accu’s ongeveer even groot als twee AA-alkalinebatterijen, en gaan ze precies even lang mee.  Door hun chemische samenstelling hebben lithium-ion-accu’s ook niet het ‘geheugeneffect’ van oudere NiMH- of NiCd-batterijen, en kunnen ze meestal 500 keer of meer worden opgeladen, ook als ze telkens maar een paar uur gebruikt zijn.

Als zenders een externe laadaansluiting hebben, hoef je de accu aan het einde van de dag niet eens te verwijderen: Je zet de zender gewoon in een laadstation, en hij is na een paar uur weer klaar voor gebruik.  En zelfs als je het vergeet, zijn de meeste lithium-ion-accu’s na een uurtje alweer half opgeladen, wat vaak genoeg is voor een korte vergadering of evenement.

En oplaadbare accu’s hebben nog een voordeel, dat niet te kwantificeren is.Je gooit niet elke maand emmers vol lege alkalinecellen op een stortplaats, zodat je ook de milieu-inspanningen van je organisatie steunt.

De ware kostenbesparing van oplaadbare accu’s voor draadloze microfoons

Hoewel ze duur lijken, zijn de directe kosten voor een accuset en een lader voor een draadloze microfoon snel terugverdiend.  Als de accu € 55 kost en de lader € 70, is dat een totale investering van € 125.  Als de accu 500 keer acht uur lang wordt gebruikt, zijn dat in totaal 4000 bedrijfsuren.Dan kom je op € 125 voor 4000 uur, ofwel 3,1 cent per uur.  (Op SLXD zenders kun je controleren hoe vaak de accu al is opgeladen en hoe vers hij is vergeleken met een nieuwe.)

Als we aannemen dat AA-batterijen in bulk 50 cent per stuk kosten en de zender twee batterijen nodig heeft, is dat $ 1 voor acht uur of 12,5 cent per uur.Dus als je voor 500 gebeurtenissen alkalinebatterijtjes gebruikt, kost dat vier keer zoveel als de oplaadbare versie€ en moet je duizend batterijen op een stortplaats gooien.

Als je goed zoekt, kun je een draadloos microfoonsysteem vinden met de zenderfuncties en batterij-opties waardoor het gemakkelijk te gebruiken en te bedienen is.In DHZ draadloos,  deel 3: ontvangers voor draadloze microfoons, bespreken we de keuze van de ontvangerfuncties waarmee het systeem in jouw omgeving probleemloos werkt.